Złamanie – przerwanie ciągłości kości, które występuje na skutek urazu – działania siły zewnętrznej. Co robić i gdzie się zgłosić? – pierwsza pomoc.

Złamania mogą wystąpić w każdej kości, w każdym jej fragmencie i przyjmować różne formy.

Przykładowe rodzaje :

• zamknięte (bez przerwania ciągłości skóry)
• otwarte (fragment kości przebija skórę)
• bez przemieszczenia
• z przemieszczeniem
• patologiczne (spowodowane chorobowymi zmianami w kościach)

Złamania mogą wystąpić podczas różnych sytuacji. Mogą one być jedynym problemem – np upadek na rolkach i złamanie ręki, kiedy ktoś jechał bez ochraniaczy. Jednak często też współwystępują z innymi poważnymi problemami jak np podczas wypadku komunikacyjnego (krwawienia, urazy narządowe).

Co należy zrobić gdy nastąpi złamanie? Kiedy dzwonić na numer alarmowy a kiedy należy udać się po pomoc do ortopedy?

Pierwsza pomoc przy złamaniu :

Sprawdź czy dookoła pokrzywdzonego jest bezpiecznie – podczas udzielania pomocy to Twoje bezpieczeństwo jest najważniejsze !

Pamiętajmy, że złamaniu może towarzyszyć krwawienie lub uszkodzenie nerwu.

Jeśli uważasz że potrzebna Ci będzie pomoc specjalistyczna np :

• wystąpiło krwawienie
• poszkodowany ma inne poważne obrażenia np uraz wystąpił podczas wypadku komunikacyjnego
• podejrzewasz że uszkodzony może być kręgosłup lub miednica

zadzwoń po pomoc – 112 lub 999 – i stosuj się do dalszych instrukcji.

Co zrobić ze złamaniem?

Oglądnij uszkodzoną okolicę – podejrzenie złamania nasuwa :

• ból
• utrata czynności lub zmiana obrysu stawu
• obrzęk kończyny

Kończynę należy unieruchomić w dwóch stawach sąsiadujących ze złamaniem. Przykładowo – jeśli uszkodzona jest kość przedramienia należy unieruchomić staw łokciowy i nadgarstkowy.

• Kończynę możemy unieruchomić zawieszając rękę na chuście zgiętą w stawie łokciowym, przywiązując ją do tułowia.
• Staw nadgarstkowy możemy przewiązać bandażem/ kawałkiem materiału w celu unieruchomienia.
• Złamaną nogę możemy przywiązać do drugiej, by ją usztywnić, miedzy nie wkładamy materiał/kurtkę.

Jeśli złamanie występuje w stawie – usztywniamy kości budujące staw.

Z poszkodowanej kończyny należy ściągnąć biżuterię, zegarki, rękawiczki, buty – wszystko co może zacząć ją uciskać jeśli wystąpi obrzęk.

Po zabezpieczaniu należy udać się na SOR – gdzie ortopeda zajmie się dalszą diagnostyką i leczeniem.

W szpitalu zostanie wykonane zdjęcie RTG kończyny w celu oceny złamania. Ortopeda zadecyduje czy będzie można je leczyć zachowawczo – nastawić ręcznie i usztywnić gipsem czy konieczne będzie leczenie zabiegowe.

Gojenie będzie trwało kilka tygodni – w zależności od rodzaju złamania, kości, wieku poszkodowanego. W trakcie zrastania chory powinien znajdować się pod opieką poradni ortopedycznej – by sprawdzać postępy gojenia i wykonywać kontrolne RTG.

Po zrośnięciu kości i zdjęciu usztywnienia należy kończynę rehabilitować i dążyć do ponownego uzyskania sprawności i odpowiedniej siły mięśniowej.